Anavarza Kalesi

ANAVARZA KALESİ(Anazarbos Antik Kent)

Anavarza Kalesi,Anavarza; Kadirli, Ceyhan ve Kozan ilçe sınırlarının kesiştiği yerde, Kozan sınırları içerisinde bulunmaktadır. Ceyhan'a 35 km. uzaklıkta, Ceyhan-Kozan sınırında bulunan örenyeri. Çevresi mesire yeri olarak kullanılır. Kilikya Ovasının önemli merkezlerinden biri olan Anavarza’nın antik kaynaklarda adı “Anazarbos”, “Anazarba” olarak geçer.

Yaklaşık olarak Adana’nın 70 km kuzeydoğusunda, Dilekkaya Köyündedir. Bu antik şehir, Sumbas Çayı’nın Ceyhan ile birleştiği yerin 8 km kuzeyin de bir ada gibi yükselen tepe üzerindedir. Kentin yerleşme tarihi belli olmamakla beraber M.Ö.ll.yy’da ovalık Kilikya’yı ele geçiren Asurlular tarafından kurulduğu ya da eski bir yerleşmenin üzerine inşa edildiği tahmin edilmektedir. Fakat, Anavarza Antik Kenti’nin, Asurlular tarafından kurulmasına yönelik ileri sürülen görüşlere şüphe ile bakmak gerekmektedir. Çünkü, eski çağ tarihi alanında araştırma yapan bilim adamlarına göre, Asurlular Çukurova’ya 50-60 yıl gibi kısa bir süre hakim olmuşlardır. Ayrıca, bu bölgeyi Asurlular, bir sömürge olarak kullanmışlardır. 50 yıl gibi kısa bir süre ve sömürge olarak kullanılan bir bölgede zamanın şartları da düşünülürse Anavarza gibi muhteşem bir antik kentin kurulması mümkün görülmemektedir. Bu yüzden, Anavarza’nın kurulmasına yönelik yapılacak araştırmalarda, 700 yıl gibi uzun bir süre Anadolu’ya ve dolayısıyla Çukurova’ya egemen olan Hititler üzerinde yoğunlaşmak gerektiği düşüncesindeyim.

Anavarza kale ve şehri, çeşitli kültürlerin birbirini etkilediği ve zamanla da kaynaştığı önemli bir yerleşim merkezi olmuştur. Zafer Tak’ı yakınlarında bulunmuş bir yazıtta, iki kez depremlerle yerle bir olmuş kent surlarının onarıldığından bahsedilmektedir. Bu yazıtlardan birinde Vali San Dogenes’in adı geçmektedir. Bugün ayakta duran yapıtları ile Antik Anavarza Şehrinin kesin olarak bilinen tarihi M.Ö. 1. yy.da İmparator Augostos’un (M.Ö. 27-M.S.14) Anavarza’yı Roma İmparatorluğuna bağlamasıyla başlar. Roma İmparatorluğu devrinde bölgenin önemli kentlerinden birisi olmuş ve kentte imparator şerefine büyük anıtlar yaptırılmıştır